Thường xuyên trò chuyện với trẻ vị thành niên

Trẻ vị thành niên là lứa tuổi có nhiều biến đổi về tâm lý, hình thể, sinh lý; thường xuyên gặp khó khăn, e ngại khi giao tiếp trực tiếp với cha mẹ. Chính vì thế, các cuộc trò chuyện giữa cha mẹ và trẻ vị thành niên dần trở nên thưa thớt, giảm đi sự gần gũi, thậm chí có những căng thẳng, mâu thuẫn.

Mặc dù dịp hè thường để học sinh nghỉ ngơi nhưng thực tế trẻ đối mặt nhiều áp lực về việc học như thi tuyển vào lớp 10, thi tốt nghiệp trung học phổ thông… Các bậc cha mẹ nếu không biết cách giúp con giải tỏa căng thẳng, xoa dịu tâm trạng mà còn liên tục tạo áp lực, thúc giục con đi học thêm sẽ khiến trẻ cảm thấy chán ghét, mệt mỏi. Khi trò chuyện với con trong dịp hè, cha mẹ không nên đề cập đến việc học và điểm số các môn học. Trước tiên, cha mẹ nói chuyện với con về các hành vi, ứng xử đạo đức vì những lời khuyên chân tình của cha mẹ mới tạo nên những nhận thức đạo đức tốt cho con. 

Các bậc cha mẹ có thể nói với con việc giao tiếp tình bạn cùng giới hoặc khác giới trên cơ sở bình đẳng, tôn trọng, chân thành, cởi mở và lắng nghe ý kiến của nhau, cùng có trách nhiệm, nhìn nhận vấn đề theo hướng tích cực. Trẻ không xây dựng tình bạn trên động cơ vụ lợi hoặc thành lập nhóm có xu hướng hoạt động đi ngược lại với giá trị đạo đức. 

Thạc sĩ Nguyễn Thị Mộng Thu - Phó Chi cục trưởng Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình tỉnh trao giải cho đội đoạt giải nhì sân chơi thanh niên tuyên truyền chuyển đổi hành vi về dân số và phát triển trong đoàn viên, thanh niên tại huyện Hòn Đất.

Trẻ vị thành niên cần có sự hướng dẫn chuẩn mực của cha mẹ. Ngoài ra, trẻ vị thành niên hay tìm hiểu, trải nghiệm những điều mới. Cha mẹ nên định hướng, tư vấn giúp con có những trải nghiệm đúng đắn. Cha mẹ dạy con biết quý trọng giá trị đồng tiền, biết chi tiêu, quản lý và tiết kiệm tiền.

Trong xu thế xã hội hiện nay, đối với vấn đề tình dục, cha mẹ không nên ngại ngùng, né trách khi trò chuyện với con; cha mẹ nói cho con biết cách phòng tránh xâm hại tình dục và quan hệ tình dục sớm. Vấn đề quan hệ tình dục sớm là chủ đề thường xuất hiện trong các cuộc trò chuyện của trẻ với bạn bè cùng trang lứa hoặc trẻ tự tìm hiểu trên mạng xã hội. Do vậy, điều cần thiết nhất là cha mẹ nên hướng dẫn, giúp con có kiến thức, hiểu đúng các vấn đề về tình dục.

Cha mẹ nên cho con cơ hội được nói chuyện một cách bình đẳng vì trẻ vị thành niên đã có suy nghĩ của riêng mình. Cha mẹ không nên có khoảng cách khi nói chuyện với con hoặc dạy bảo con theo cách ra lệnh. Khi gặp một vấn đề nào đó, cha mẹ nên thảo luận, trao đổi với con, hỏi ý kiến và lắng nghe con đưa ra quan điểm của mình. Đây là sự tôn trọng dành cho những trẻ có lòng tự trọng cao ở tuổi vị thành niên. Trẻ cũng dễ dàng cảm nhận được tình yêu thương của cha mẹ. Trẻ sẽ cảm thấy cha mẹ thực sự quan tâm đến cảm xúc của mình. Nếu cha mẹ không thay đổi suy nghĩ, nuôi dạy con bằng biện pháp áp đặt sẽ gây phản tác dụng, thậm chí còn khơi dậy tâm lý nổi loạn của trẻ.

Những tương tác của cha mẹ đối với trẻ vị thành niên giúp trẻ được chăm sóc sức khỏe tinh thần, xây dựng kỹ năng xã hội và nâng cao hiệu quả trong học tập. Khi trẻ đang dần trưởng thành, giao tiếp chính là cách để cha mẹ thể hiện tình yêu thương và tôn trọng đối với con mình.

Bài và ảnh: THANH DŨNG