Khai mạc Festival nước mắm Phú Quốc

Chủ tịch UBND TP. Phú Quốc, Kiên Giang Trần Minh Khoa (bên phải) tham quan các gian hàng trưng bày sản phẩm tại Festival nước mắm Phú Quốc.

Phát biểu tại lễ khai mạc, Chủ tịch UBND TP. Phú Quốc Trần Minh Khoa khẳng định Festival nước mắm Phú Quốc không chỉ đơn thuần là một lễ hội mà còn là lời tri ân, là dịp tôn vinh một di sản văn hóa ẩm thực quý báu đã đồng hành cùng bao thế hệ người dân Phú Quốc qua hàng trăm năm hình thành và phát triển.

Từ những ngày đầu khai thiên lập địa, khi cư dân từ đất liền tìm đến vùng biển đảo hoang sơ Phú Quốc để lập nghiệp, họ đã mang theo tinh thần lao động bền bỉ, sáng tạo và đậm đà bản sắc. Trong hành trình đó, nước mắm không chỉ là một sản phẩm, mà là một biểu tượng, một phần máu thịt, gắn bó sâu sắc với đời sống người dân đảo. Từ con cá cơm tươi rói ngoài khơi, qua bàn tay của những nghệ nhân với bí quyết truyền đời, sau hàng trăm ngày ủ chượp, nước mắm Phú Quốc ra đời trong suốt như hổ phách, thơm nồng tự nhiên và đậm đà hồn Việt.

Đồng chí Trần Minh Khoa cho biết theo nhiều nguồn tài liệu, nghề làm nước mắm tại Phú Quốc đã có lịch sử hơn 200 năm. Từ trước năm 1945, người dân đảo đã biết dùng nguồn cá cơm phong phú quanh đảo để sản xuất nước mắm theo phương pháp ủ chượp tự nhiên; tuy nhiên, sản lượng tiêu thụ còn thấp; phương tiện, kỹ thuật sản xuất chủ yếu là thủ công.

Từ sau năm 1945, nghề sản xuất nước mắm Phú Quốc bắt đầu phát triển và hưng thịnh; phương tiện, kỹ thuật sản xuất được cải tiến hiện đại, sản lượng và chất lượng nước mắm ngày càng nâng cao.

Lãnh đạo UBND TP. Phú Quốc (Kiên Giang) tặng hoa tôn vinh cho những nhà thùng sản xuất nước mắm trên địa bàn thành phố.

Nước mắm Phú Quốc không chỉ nằm ở nguyên liệu là cá cơm tươi đánh bắt từ vùng biển sạch giàu sinh thái, mà còn nằm ở kỹ thuật ủ chượp trong thùng gỗ bời lời, loại gỗ rừng đặc trưng của đảo, giữ cho nước mắm hương vị thanh tao, mặn ngọt hài hòa.

“Đó là lý do vì sao hôm nay, trong hàng trăm loại nước mắm trên thị trường, cái tên nước mắm Phú Quốc vẫn giữ được vị thế, được người tiêu dùng tín nhiệm và trân trọng, là “quốc hồn, quốc túy” của đảo ngọc Phú Quốc”, Chủ tịch UBND TP. Phú Quốc Trần Minh Khoa nhấn mạnh.

Nước mắm Phú Quốc không chỉ là thương hiệu quốc gia mà còn là một biểu tượng văn hóa mang tầm vóc quốc tế. Năm 2013, sản phẩm nước mắm Phú Quốc được vinh dự trở thành sản phẩm Việt Nam đầu tiên được Liên minh châu Âu cấp chứng nhận chỉ dẫn địa lý tại 28 quốc gia; năm 2021, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận “Nghề thủ công truyền thống, tri thức dân gian - nghề làm nước mắm Phú Quốc” là di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia.

Đây là dấu mốc quan trọng đưa nước mắm Phú Quốc ra thế giới với một vị thế hoàn toàn mới, không chỉ là một loại gia vị, mà là một phần trong câu chuyện văn hóa di sản và ẩm thực toàn cầu.

Festival lần này là cơ hội quý giá để các nghệ nhân chia sẻ kỹ thuật, bí quyết và câu chuyện làm nghề; là cầu nối để các doanh nghiệp giới thiệu sản phẩm, tìm kiếm đối tác, mở rộng thị trường; là dịp để du khách và người tiêu dùng được trải nghiệm trực tiếp quy trình ủ chượp, tham quan nhà thùng, nếm thử nước mắm nguyên chất, và hiểu sâu hơn về giá trị văn hóa - lịch sử khoa học đằng sau từng giọt nước mắm.

Du khách thưởng thức nước mắm trưng bày tại festival.

Từ ngày 27 đến 29-6, Festival nước mắm Phú Quốc diễn ra chuỗi sự kiện phong phú như chương trình khai mạc; trưng bày triển lãm nước mắm Phú Quốc; trưng bày giới thiệu sản phẩm OCOP, sản phẩm đặc trưng của Phú Quốc; giới thiệu quảng bá du lịch; không gian ẩm thực; hội thảo chuyên đề và nhiều hoạt động văn hóa, nghệ thuật hấp dẫn khác...

Tất cả nhằm hướng đến mục tiêu lan tỏa giá trị nước mắm Phú Quốc đến cộng đồng trong nước và quốc tế, đặc biệt là thế hệ trẻ - những người sẽ kế thừa và phát huy di sản này trong hiện tại và tương lai.

UBND TP. Phú Quốc sẽ đề xuất UBND tỉnh và các cơ quan thẩm quyền xây dựng trung tâm nghiên cứu và bảo tồn nước mắm truyền thống ngay tại Phú Quốc, đặc biệt nước mắm Phú Quốc cần chính sách hỗ trợ đồng bộ từ Trung ương đến địa phương để bảo vệ thương hiệu, ngăn chặn hàng giả, hàng nhái và hỗ trợ đẩy mạnh truyền thông trong nước, khu vực và thế giới.

Tin và ảnh: THANH DƯ