Bài 2: Đi tìm nguồn gốc sử dụng đất

Trong thời gian phóng viên tìm hiểu sự việc cũng là thời điểm Chủ tịch Ủy ban nhân dân TP. Hà Tiên ra quyết định lập đoàn thanh tra quy trình, thủ tục cấp chứng nhận quyền sử dụng đất liên quan đến vụ việc của ông Triều, ông Lộc.

NHỜ CHÁU ĐỨNG TÊN CHỦ SỬ DỤNG

Nguồn gốc thửa đất số 12, tờ bản đồ TC-02 có diện tích 26.180,4m², tại khu phố 4, phường Tô Châu do ông Sửu - cha ruột ông Lộc khai phá trồng dừa nước trước năm 1980. Sau đó, ông Sửu tặng lại ông Lộc và ông Lộc tiếp tục sử dụng để trồng dừa nước. Đến ngày 26-7-2004, Ủy ban nhân dân TX. Hà Tiên (nay tại TP. Hà Tiên) cấp chứng nhận quyền sử dụng đất với diện tích trên cho ông Lộc.

Ông Lộc đào ao nuôi tôm, cua; đến năm 2018 làm thủ tục cấp đổi  chứng nhận quyền sử dụng đất. Ngày 28-3-2018, Sở Tài nguyên và Môi trường cấp chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất với diện tích 19.040m² cho ông Lộc. Nguyên nhân diện tích đất giảm là do 5.120m² được Nhà nước thu hồi và 1.274,6m² dự kiến quy hoạch xây dựng khu dân cư tại khu phố 4.

Tháng 7-2018, ông Lộc tách thửa đất số 12 nói trên thành 4 thửa đất (thành các thửa 66 diện tích 600m², thửa 67 diện tích 1.064,3m², thửa 68 diện tích 8.687,8m², thửa 69 diện tích 8.687,9m²) và chuyển nhượng một phần cho ông Nguyễn Văn Sính, ngụ xã Vĩnh Điều (Giang Thành) và ông Trương Đông Triều.

Ngày 16-7-2018, Sở Tài nguyên và Môi trường cấp chứng nhận quyền sử dụng đất thuộc thửa đất 67 cho ông Sính và ông Triều đồng sử dụng, thửa đất 68 cho ông Triều, thửa đất 69 cho ông Sính, còn lại thửa đất 66 ông Lộc đứng tên sử dụng. Sau khi ông Sính và ông Triều nhận chuyển nhượng đất nhờ ông Lộc trông giữ dùm. Ông Lộc sử dụng toàn bộ diện tích đất nói trên để nuôi tôm, cua.

Đến ngày 6-5-2019, Ủy ban nhân dân TP. Hà Tiên cấp chứng nhận quyền sử dụng đất với diện tích 1.274,6m2 cho ông Lộc. Diện tích đất này do chính quyền địa phương dự kiến quy hoạch xây dựng khu dân cư tại khu phố 4 nhưng đến nay không thực hiện vì vậy đã cấp lại cho ông Lộc.

Ông Trương Đông Triều (bên phải, sinh 1968), nhà ở đường Ngô Quyền, phường Vĩnh Lạc (TP. Rạch Giá) và ông Nguyễn Văn Lộc (sinh 1962), ngụ khu phố 4, phường Tô Châu (TP. Hà Tiên) thông tin về nguồn gốc, sơ đồ đất cho phóng viên Báo Kiên Giang.

Đối với nguồn gốc thửa đất số 11, tờ bản đồ TC-02 có diện tích 7.044,8m² tại khu phố 4, trước đây do gia đình ông Huỳnh Văn Đoàn là chồng bà Dương Thị My khai phá sử dụng trồng dừa nước. Sau đó, bà My nhờ cháu ruột là ông Dương Phi Hổ đứng tên chủ sở hữu đối với thửa đất trên.

Ngày 25-12-2007, Ủy ban nhân dân TX. Hà Tiên cấp chứng nhận quyền sử dụng đất với diện tích nói trên cho ông Hổ. Ngày 22-11-2016, ông Hổ chuyển nhượng quyền sử dụng mảnh đất trên cho người khác. Thửa đất được chuyển nhượng qua lại nhiều lần cho nhiều người khác. Ngày 18-6-2019, ông Nguyên là người nhận chuyển nhượng cuối cùng đến thời điểm hiện tại.

VI PHẠM TRÌNH TỰ, THỦ TỤC

Tìm hiểu trình tự, thủ tục, hồ sơ xin công nhận quyền sử dụng đất của ông Hổ mà người nhận chuyển nhượng cuối cùng là ông Nguyên, chúng tôi phát hiện nhiều vi phạm. Ông Dương Phi Hổ thừa nhận, thửa đất ông đứng tên dùm cho cô ruột là bà Dương Thị My và ông chưa từng canh tác trên thửa đất này.

Ông không biết vị trí đất ở đâu. Hồ sơ xin cấp chứng nhận quyền sử dụng đất do con của bà My trực tiếp thực hiện. Khi chuyển nhượng quyền sử dụng đất này cho người khác, ông Hổ không nhận tiền sang nhượng vì chứng nhận quyền sử dụng đất được gia đình bà My thế chấp cho người dân từ trước.

Biên bản xác minh nguồn gốc đất của ông Hổ được ông Tạ Quang Thuận - nguyên công chức địa chính - xây dựng phường Tô Châu, hiện là Phó trưởng Phòng Tài nguyên và Môi trường TP. Hà Tiên lập ngày 5-12-2006 có lấy ý kiến của ông Hổ, bà My, có chính quyền địa phương ký xác nhận. Nguồn gốc đất của ông Hổ chưa phù hợp vì thửa đất trên do gia đình ông Đoàn, bà My trực tiếp sử dụng; ông Hổ không sử dụng.

Bản vẽ hiện trạng sử dụng đất của các hộ dân trong quy hoạch để xây dựng khu dân cư tại khu phố 4 vào năm 2003 có một phần thửa đất trên đã bị thu hồi do con trai lớn của ông Đoàn đứng tên chủ sử dụng đất. Vì vậy, việc xác minh nguồn gốc đất không đúng theo điểm a, khoản 2, Điều 136, Nghị định 181/2004/NĐ-CP của Chính phủ.

Quá trình cấp chứng nhận quyền sử dụng đất cho ông Hổ, cơ quan chức năng không công bố công khai danh sách đủ điều kiện cấp chứng nhận quyền sử dụng đất tại trụ sở văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất theo quy định. Điều đáng lưu ý, bản mô tả ranh giới thửa đất do ông Trịnh Thuận Hoàng - thời điểm này công tác tại Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất, hiện nay là nhân viên Trung tâm Tư vấn dịch vụ xây dựng TP. Hà Tiên đo đạc đã thể hiện chủ sử dụng đất liền kề với thửa đất ông Hổ xin cấp giấy là ông Nguyễn Văn Lộc.

Tuy nhiên, ông Lộc xác nhận chữ ký trong bản mô tả ranh giới thửa đất không phải của ông. Khi đo đạc cấp giấy cho ông Hổ không có sự chứng kiến của ông Lộc. Đáng nói hơn, hồ sơ cấp chứng nhận quyền sử dụng đất cho ông Hổ do ông Huỳnh Sơn Hà - con trai ông Đoàn và bà My trực tiếp thực hiện và ký tên thay cho ông Hổ.

Để làm rõ nguyên nhân vì sao lại có nhiều vi phạm đến như vậy trong trình tự, thủ tục, hồ sơ xin công nhận quyền sử dụng đất, chúng tôi liên hệ với cơ quan có thẩm quyền và đã nhận được câu trả lời...

Bài và ảnh: TÂY HỒ