Mở rộng diện tích sầu riêng, có đáng lo ngại?

MẠNH TAY ĐẦU TƯ

Dọc ấp Thạnh Vinh, xã Thạnh Lộc, huyện Giồng Riềng, nhiều cánh đồng lúa bạt ngàn trước đây giờ đã được chuyển đổi một phần thành vườn sầu riêng, một số diện tích đã cho thu hoạch 1-2 vụ, có nơi cây vừa ra bông lứa đầu tiên.

Ông Nguyễn Thanh Phong, ngụ ấp Thạnh Vinh nói: “Tôi gắn bó với cây lúa bao đời nay nhưng giá vật tư nông nghiệp tăng cao thời gian qua khiến lợi nhuận từ cây lúa không còn, gia đình tôi chuyển sang trồng 1.250 gốc sầu riêng trên tổng diện tích 6ha từng canh tác lúa. Sầu riêng có giá, bên huyện Phong Điền (TP. Cần Thơ) trồng 1 gốc sầu riêng cho lợi nhuận 7-10 triệu đồng/vụ tùy giá thị trường, như vậy vẫn cao hơn làm lúa. Vả lại, sầu riêng là cây đặc sản lâu năm, trồng một lần là ăn hoài”.

Ông Nguyễn Thanh Phong, ngụ ấp Thạnh Vinh, xã Thạnh Lộc, huyện Giồng Riềng (Kiên Giang) bên vườn sầu riêng của gia đình.

Đang mở hệ thống tưới nước tự động cho vườn sầu riêng 70 gốc gồm các giống Musang King, Monthong, Ri6, ông Đặng Văn Cầm, ngụ ấp Thạnh Vinh cho biết: “Đây là năm đầu tiên tôi để trái cho vườn sầu riêng. Thấy làm lúa lợi nhuận bấp bênh quá nên tôi chuyển 4 công đất lúa sang trồng sầu riêng, còn lại 20 công vẫn làm lúa. Thấy nhiều người trồng, tôi cũng trồng theo, chưa liên kết tiêu thụ với ai. Ai mua được giá thì tôi bán”.

Dù chưa có bất kỳ nguồn thu nào nhưng ông Cầm vẫn tin rằng khi sầu riêng cho trái sẽ mang lại thu nhập cao và ổn định hơn cây lúa.

Theo ông Nguyễn Văn Đầy - Bí thư Chi bộ, Trưởng ấp Thạnh Vinh, do chi phí trồng sầu riêng khá cao nên mô hình chỉ phù hợp với những hộ có điều kiện kinh tế. “Tính cả chi phí cải tạo đất sang thực hiện mô trồng sầu riêng, hệ thống tưới nước, tiền phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, 1 cây sầu riêng từ lúc trồng đến khi thu hoạch tốn khoảng 4 triệu đồng. Bình quân 1 công đất trồng sầu riêng, người trồng chi hơn 50 triệu đồng”, ông Đầy nói. 

Chủ tịch UBND xã Thạnh Lộc Phan Văn Phú cho biết, toàn xã hiện có gần 42ha trồng sầu riêng. Đa số diện tích sầu riêng từ 2-5 năm tuổi. Hộ nhiều nhất trồng 8ha, hộ ít trồng nửa công, tập trung tại các ấp Thạnh Vinh, Thạnh Lợi, Thạnh Hiệp, chủ yếu được chuyển từ đất lúa, vườn tạp.

KHUYẾN CÁO PHÁT TRIỂN CHẬM LẠI

Gần 5.000m² sầu riêng 2 năm tuổi của ông Nguyễn Văn Hùng, ngụ khu phố Quang Mẫn, thị trấn Giồng Riềng, huyện Giồng Riềng trước đây là ruộng lúa 2 vụ/năm nên nền đất thấp, ông phải thuê chở 1.800 xe đất để làm mô trồng sầu riêng.

Trên diện tích đất trên, ông Hùng trồng 165 gốc sầu riêng với vốn đầu tư ban đầu khoảng 500 triệu đồng. Ông Hùng còn trồng xen ổi ruby ruột hồng, xoài cát Hòa Lộc, dưa leo, bí đao để kiếm thêm thu nhập hàng ngày theo hướng lấy ngắn nuôi dài.

Ông Nguyễn Văn Hùng (bên trái), ngụ khu phố Quang Mẫn, thị trấn Giồng Riềng, huyện Giồng Riềng trao đổi với lãnh đạo Hội Nông dân thị trấn Giồng Riềng về mô hình trồng sầu riêng Musang King của gia đình.

Theo những người cố cựu tại các xã Ngọc Hòa, Hòa Thuận, Long Thạnh, sầu riêng là cây đặc sản được người dân trồng từ những năm trước 1975 và những xã này có những vườn sầu riêng từ 30-50 tuổi hiện đang cho trái. Nhờ phù hợp thổ nhưỡng vùng đất phân phèn ven tuyến sông Cái Bé nên chất lượng sầu riêng thơm ngon và mang hương vị đặc trưng. Một số hộ còn khai thác du lịch sinh thái.

Đang nhổ cỏ trong mảnh vườn của gia đình tại ấp Chín Ghì, xã Ngọc Hòa, ông Lê Văn Út chia sẻ: “Gia đình tôi trồng sầu riêng từ 50 năm trước và khai thác phục vụ du lịch sinh thái từ năm 2001. Những năm gần đây, do nhu cầu thưởng thức sầu riêng tại vườn tăng nhưng diện tích sầu riêng có sẵn chưa đáp ứng đủ nên tôi tăng số lượng trồng sầu riêng lên 100 gốc Ri6".

Theo ông Út, sầu riêng chủ yếu phục vụ du khách, không bán cho thương lái. Gia đình ông dự tính liên kết với các nhà vườn trong huyện để tiêu thụ sầu riêng theo hướng này”. 

Phó Bí thư Huyện ủy, Chủ tịch UBND huyện Giồng Riềng Cao Quốc Điện cho biết, theo quy hoạch của huyện, sầu riêng là một trong những loại cây trồng được huyện khuyến khích người dân các xã ven tuyến sông Cái Bé chuyển đổi từ đất vườn, đất trồng lúa kém hiệu quả vì đây là cây trồng từng được người dân trồng cách đây khoảng 50 năm. “Chúng tôi khuyến cáo bà con phát triển chậm lại, cải tạo từng bước có lộ trình, không chặt phá cây khác để chuyển sang trồng sầu riêng vì chi phí cải tạo từ đất lúa, đất vườn sang trồng sầu riêng khá cao”, đồng chí Cao Quốc Điện nói.

Đồng chí Cao Quốc Điện cho rằng nông dân không nên canh tác quá ồ ạt để tránh tình trạng cung vượt cầu. Hiện Giồng Riềng chú trọng xây dựng thương hiệu cho sầu riêng của địa phương. Con đường duy nhất để sầu riêng hay bất kỳ mặt hàng nông sản nào đều là chất lượng. Do đó, huyện sẽ tập trung chuyển giao khoa học, kỹ thuật để làm sao chất lượng sầu riêng của huyện đồng đều, hướng đến dần nâng cao tiêu chuẩn chất lượng sầu riêng xuất khẩu.

"Ngoài ra, huyện sẽ mời chuyên gia hướng dẫn nông dân tăng sản xuất hàng trái vụ, thời điểm mà các quốc gia như Thái Lan, Trung Quốc không thể sản xuất. Bên cạnh đó, có các chính sách hỗ trợ nông nghiệp phát triển, kết nối giao thương nhiều hơn ở các thị trường mới”, đồng chí Cao Quốc Điện cho biết. 

Bài và ảnh: ĐẶNG LINH