Thơm ngon mắm cá đồng tập tàng Ba Bê

Bà Bê học làm mắm từ mẹ, đến nay bà có hơn 30 năm làm mắm cá đồng. Thời gian đầu, mỗi lần bà Bê làm số lượng ít để gia đình ăn và tặng người thân. Hàng ngày, ông Nguyễn Văn Mung - chồng bà Bê bơi xuồng giăng lưới, đặt dớn, đặt lợp bắt cá đồng mang về cho bà làm mắm. 

Mắm cá đồng tập tàng Ba Bê có cá rô, cá lóc, cá sặc, cá chốt, cá phi, cá trê. Mắm có màu đẹp, hương vị khác những loại mắm cá bán trên thị trường. Nhiều người thích mắm cá đồng tập tàng Ba Bê bởi vị đậm đà, vừa ăn, thơm ngon.

Bà Bê sử dụng nguyên liệu cá đồng gia đình đánh bắt, số lượng cá ít nên lượng mắm bà làm ra không đủ bán. Trung bình mỗi năm bà Bê cung ứng cho thị trường hơn 350kg mắm. 

Dù sản xuất nhỏ lẻ nhưng bà Bê luôn đặt chất lượng lên hàng đầu, nguyên liệu tươi sống, quá trình sản xuất đảm bảo vệ sinh, an toàn thực phẩm. Để làm ra một keo mắm cá đồng tập tàng Ba Bê thơm ngon mất từ 5-6 tháng.

Cá đánh bắt về được bà Bê sơ chế sạch, ướp muối với tỷ lệ phù hợp, cho vào keo, khạp muối 25 ngày. Sau đó, bà Bê vớt cá ra rửa, để ráo nước rồi trộn thính, sau 3 tháng, cá ủ thính được trộn với đường cát rồi ủ thêm 1 tháng là có thể dùng được. 

Bà Lê Thị Bê lấy mắm chuẩn bị giao cho khách.

Bà Bê cho biết: “Công đoạn trộn cá với thính và đường làm cho mắm có mùi vị đặc trưng, thịt mắm đỏ, săn chắc hơn và tạo sự cân bằng giữa vị ngọt của đường, vị mặn của muối và mùi thơm của thính. Thính là nguyên liệu không thể thiếu trong công đoạn làm mắm và là một trong những yếu tố quyết định chất lượng của mắm để mắm có mùi thơm. Thính được làm từ gạo, rang trên bếp với lửa nhỏ đến khi có màu vàng thơm, xay nhuyễn, rang thính còn trắng mắm dễ bị chua. Thêm một chút nước mắm cá biển vào mắm đem ủ để mắm ngon hơn. Mắm để càng lâu ăn càng thơm ngon”.

Theo bà Bê, mắm cá đồng tập tàng có thể chế biến thành mắm chưng, mắm kho, lẩu mắm nhúng rau đồng nhưng món mắm sống là món dân dã nhất. Đơn giản chỉ cần lấy mắm trong keo ra là có thể ăn ngay, ăn kèm với rau sống, khế, chuối chát, bần chua, thịt ba rọi luộc.

Tùy vào khẩu vị của mỗi người có thể cho thêm ớt, tỏi xắt lát mỏng, ít chanh, đường, bột ngọt nêm nếm sao cho vừa ăn, trộn đều trong vài phút là có thể ăn với cơm. 

Theo nhiều khách hàng, mắm cá đồng tập tàng Ba Bê vừa ăn, mua về là có thể ăn liền không phải chế biến. Anh Lê Minh Dương, ngụ ấp Tây Sơn 1, xã Đông Yên (An Biên) thường xuyên mua mắm cá đồng tập tàng Ba Bê. Anh Dương cho biết: “Có nhiều loại mắm trên thị trường nhưng tôi thích ăn nhất mắm cá đồng tập tàng Ba Bê vì ngon, thơm, vừa miệng. Tôi thường mua mắm để làm quà tặng bạn bè, người thân”.

Mắm cá đồng tập tàng Ba Bê là sản phẩm OCOP 3 sao, sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu huyện An Biên (Kiên Giang).

Năm 2021, mắm cá đồng tập tàng Ba Bê được chứng nhận là sản phẩm OCOP 3 sao cấp tỉnh, năm 2023 được chứng nhận là sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu cấp huyện.

Bà Bê chia sẻ: “Tôi vui khi sản phẩm mắm cá đồng tập tàng Ba Bê được nhiều người biết đến và đón nhận, trở thành sản phẩm đặc trưng tiêu biểu của địa phương”. Mắm cá đồng tập tàng Ba Bê được đựng trong keo nhỏ để người tiêu dùng tiện sử dụng và bảo quản, giá bán 120.000 đồng/kg.

Bài và ảnh: TIỂU ĐIỀN