Những gương mặt nổi bật của văn học, nghệ thuật Kiên Giang

DÀNH CẢ ĐỜI NGHIÊN CỨU VĂN HÓA DÂN GIAN 

Trong hành trình 50 năm phát triển văn học, nghệ thuật Kiên Giang, đội ngũ văn nghệ sĩ thế hệ đi trước có những đóng góp to lớn, đặt nền móng cho phong trào sáng tác của tỉnh. Tiêu biểu là các văn nghệ sĩ như Trần Lam, Trương Thanh Nhã, Huỳnh Sông Tiền, Trần Việt Trung, Lê Nam Thắng, Lâm Nghĩa Sỹ, Lâm Nghĩa Văn, Bùi Văn Thạnh, Trương Thanh Hùng, Nguyễn Thanh Xuân, Võ Vạn Trăm… 

Dù bước sang tuổi ngoài 70, nhà nghiên cứu Trương Thanh Hùng (bút danh Giá Khê) - hội viên Phân hội Văn nghệ dân gian, Hội Văn học Nghệ thuật Kiên Giang vẫn miệt mài, say mê với hành trình khám phá, sưu tầm và gìn giữ giá trị văn hóa, tín ngưỡng, lịch sử của vùng đất Kiên Giang. Từng là Chủ tịch Hội Văn học Nghệ thuật Kiên Giang liên tiếp ba nhiệm kỳ, ông có nhiều đóng góp quan trọng cho phong trào văn học, nghệ thuật của tỉnh. Ông bắt đầu sáng tác thơ từ năm 18 tuổi nhưng đam mê lớn nhất của ông lại gắn với nghiên cứu văn hóa, lịch sử. Với tâm huyết và tri thức sâu rộng, Giá Khê là gương mặt tiêu biểu trong đội ngũ văn nghệ sĩ đi trước, góp phần làm giàu bản sắc văn hóa vùng đất phương Nam.

Nhà nghiên cứu Trương Thanh Hùng. Ảnh: Nhân vật cung cấp

Suốt mấy chục năm dành thời gian tìm hiểu văn hóa, lịch sử con người Kiên Giang, nhà nghiên cứu Trương Thanh Hùng viết hơn 20 cuốn sách về lịch sử, văn hóa các huyện, xã trên địa bàn tỉnh, phản ánh sinh động nét đẹp văn hóa vùng đất và con người Kiên Giang, góp phần quảng bá, lan tỏa vẻ đẹp Kiên Giang đến độc giả. Mỗi tác phẩm ông sáng tác đều thể hiện tâm huyết trong từng câu, từng chữ. Tác phẩm “Văn hóa dân gian đảo Phú Quốc” của nhà nghiên cứu Trương Thanh Hùng được người trong giới nghiên cứu đánh giá cao vừa đoạt Giải thưởng Văn học Nghệ thuật Chiêu Anh Các tỉnh Kiên Giang lần thứ I năm 2025. Để sáng tác tác phẩm này, ông dành nhiều thời gian đi thực tế tại Phú Quốc, sưu tầm, tìm hiểu văn hóa, con người, lễ hội, truyền thuyết, câu chuyện địa phương, văn hóa dân gian, ca dao, hò, vè… về Phú Quốc. 

Chia sẻ về hành trình sáng tác, nhà nghiên cứu Trương Thanh Hùng bộc bạch: “Tôi mất 5 tháng để hoàn thiện một tác phẩm nhưng để có được tư liệu viết là cả quá trình tích lũy kinh nghiệm. Văn hóa dân gian là hành trình khám phá giúp tôi hiểu sâu hơn về đời sống, phong tục, tập quán của người dân. Tôi vẫn đang viết tiếp tác phẩm về U Minh Thượng, về những nét sinh hoạt xưa và ẩm thực đặc trưng của vùng đất Kiên Giang”.

Điều khiến nhà nghiên cứu Trương Thanh Hùng trăn trở không phải là giải thưởng hay danh vọng mà là giá trị lưu giữ. “Niềm vui lớn nhất sau mỗi lần hoàn thiện tác phẩm là tôi góp phần giữ gìn cho thế hệ sau hiểu hơn về lịch sử, văn hóa, con người quê hương Kiên Giang. Tôi còn viết, còn sáng tác đến khi không thể viết được nữa mới thôi”, ông Hùng nói.

TỪ NHÀ BÁO TRỞ THÀNH NHÀ VĂN

Là hội viên Hội VHNT Kiên Giang từ năm 1984, nhà báo Nguyễn Thanh Xuân không chỉ để lại dấu ấn trong lĩnh vực báo chí mà còn tích cực đóng góp cho hoạt động VHNT của tỉnh. Yêu thích văn học từ thời phổ thông lại có năng khiếu viết, sau khi tốt nghiệp đại học, nhà báo Thanh Xuân viết truyện ngắn cho các ấn phẩm ngành giáo dục. Tác phẩm đầu tay “Từ một kỷ niệm” của nhà báo Thanh Xuân viết về cô giáo quê nhà hy sinh trong chiến tranh để bảo vệ học sinh nhanh chóng nhận sự quan tâm từ độc giả bởi tính nhân văn và xúc động.

Nhà báo Nguyễn Thanh Xuân. Ảnh: TIỂU ĐIỀN 

Khi nghỉ hưu, nhà báo Thanh Xuân dành tâm huyết cho sáng tác văn học, đặc biệt là các bài viết đăng trên tạp chí Chiêu Anh Các. Với lối viết chân thực, giàu cảm xúc, bà tập trung vào đề tài truyền thống cách mạng, tạo dấu ấn rõ nét qua các thể loại bút ký và ký chân dung. Văn phong của bà mộc mạc, gần gũi, đậm chất hình tượng và luôn phản ánh sinh động đời sống, con người quê hương Kiên Giang.

Một số tác phẩm tiêu biểu của bà gồm “Nỗi đau lặng thầm”, “Lời tri ân”, “Những giọt nắng cho đời” là những tập bút ký về truyền thống cách mạng được đầu tư kỹ, để lại nhiều cảm xúc trong lòng bạn đọc. “Được viết, được trải lòng là điều khiến tôi hạnh phúc nhất”, nhà báo Nguyễn Thanh Xuân chia sẻ. Hiện bà đang thực hiện bản thảo “Những cuộc đời đi vào lịch sử” viết về các Anh hùng Lực lượng vũ trang của tỉnh - dự án mà bà tâm huyết nhất trong sự nghiệp cầm bút của mình.

THẮP LỬA ĐAM MÊ CẢI LƯƠNG KIÊN GIANG

Nghệ sĩ Bích Trâm - Phân hội phó Phân hội Sân khấu, Hội VHNT tỉnh là một gương mặt tiêu biểu, được khán giả và giới sáng tác trong, ngoài tỉnh biết đến như một giọng ca vàng của sân khấu cải lương.

Sở hữu chất giọng ngọt ngào, đầy nội lực, phong thái biểu diễn tự tin và giàu cảm xúc, Bích Trâm không chỉ thể hiện xuất sắc những bài vọng cổ, cải lương mà còn là cái tên được nhiều nhạc sĩ lựa chọn để truyền tải các tác phẩm mới. Chị thường xuyên xuất hiện trong các sự kiện văn hóa, văn nghệ lớn của tỉnh và là gương mặt quen thuộc với công chúng mộ điệu.

Nghệ sĩ Bích Trâm diễn vở “Đời hoa Rumdul” tại Liên hoan Cải lương toàn quốc - 2024 tổ chức tại TP. Cần Thơ. Ảnh: TRƯƠNG MINH ĐIỀN                    

Sinh ra trong gia đình có truyền thống nghệ thuật, sớm bộc lộ năng khiếu và đam mê ca hát từ nhỏ, Bích Trâm bước lên sân khấu lần đầu năm 15 tuổi. Từ những buổi biểu diễn tại huyện Gò Quao, chị dần khẳng định tên tuổi trong giới sân khấu cải lương với gần 25 năm gắn bó, cống hiến cho nghệ thuật truyền thống. Chia sẻ về nghề, Bích Trâm cho biết: “Mỗi lần cất tiếng ca trên sân khấu là một lần tôi cháy hết mình với đam mê. Tôi hạnh phúc khi tiết mục được khán giả yêu thích và đồng cảm. Đó là động lực lớn để tôi tiếp tục rèn luyện và gìn giữ bộ môn nghệ thuật đặc sắc này”.

Với thái độ làm nghề nghiêm túc, Bích Trâm luôn nỗ lực học hỏi, trau dồi kỹ năng, rèn giọng mỗi ngày để nâng cao chất lượng biểu diễn. Những tiết mục của cô không chỉ đạt yêu cầu chuyên môn mà còn chạm đến trái tim khán giả. Thành tích của Bích Trâm rất đáng tự hào, chị giành 8 huy chương vàng, 6 huy chương bạc tại các cuộc thi, liên hoan sân khấu cải lương cấp tỉnh, khu vực và toàn quốc. Tại Liên hoan Cải lương toàn quốc năm 2024, chị đạt huy chương vàng và được vinh danh là gương mặt nghệ sĩ tiêu biểu năm 2024.

TIỂU ĐIỀN