Bài cuối: Kiên quyết thi hành án

KHÔNG NHẬN QUYẾT ĐỊNH THI HÀNH ÁN

Ngày 8-1-2021, Cục Thi hành án dân sự (THADS) tỉnh phối hợp chính quyền địa phương đến nhà bà Chính trao quyết định thi hành án. Cục trưởng Cục THADS tỉnh quyết định thi hành án đối với bà Chính, với các khoản phải thi hành là công nhận hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất giữa bà Nguyễn Thị Bích Liên với anh Nguyễn Việt Dũng (sinh 1991), ngụ ấp Suối Lớn, xã Dương Tơ được công chứng, chứng thực ngày 6-1-2020, đăng ký biến động quyền sử dụng đất ngày 9-1-2020 tại Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai TP. Phú Quốc.

Cục THADS tỉnh buộc bà Chính trả cho ông Dũng 11.420,9m2 đất tọa lạc tại ấp Suối Đá. Đất thuộc thửa 218, tờ bản đồ 01, theo giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số CB 156356, do Ủy ban nhân dân huyện Phú Quốc đã cấp cho bà Liên, được Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai TP. Phú Quốc đăng ký biến động quyền sử dụng đất cho anh Dũng ngày 9-1-2020.

Cục THADS tỉnh buộc bà Chính phải di dời toàn bộ tài sản ra khỏi diện tích 11.420,9m2 đất, trong đó có hai ngôi mộ có tổng diện tích 9,1m2. Người phải thi hành án có trách nhiệm tự nguyện thi hành án trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày nhận được hoặc được thông báo hợp lệ quyết định.

Chấp hành viên Cục Thi hành án dân sự tỉnh niêm yết công khai quyết định thi hành án đối với bà Lâm Thị Chính, ngụ ấp Suối Đá, xã Dương Tơ (TP. Phú Quốc) tại trụ sở ấp Suối Đá, ngày 8-1-2021.

Chiều 8-1, khi lực lượng chức năng đến trao quyết định thi hành án, bà Chính không chịu nhận quyết định. Vì vậy, Cục THADS tỉnh niêm yết quyết định công khai tại trụ sở ấp Suối Đá và Ủy ban nhân dân xã Dương Tơ.

Tại buổi làm việc, bà Chính cho rằng diện tích đất tranh chấp nói trên là của bà và không có lý do gì bà trả cho anh Dũng. Bà Chính và người thân khẳng định nếu cơ quan, cá nhân nào giao đất cho anh Dũng và di dời hai ngôi mộ, bà sẽ “thề chết” để bảo vệ. Khi phóng viên báo Kiên Giang đến tác nghiệp ghi hình ảnh, phỏng vấn đề tìm hiểu nguyên nhân, lý do vì sao bà Chính lại có quan điểm như vậy thì bà từ chối trả lời báo chí và ngăn cản không cho phóng viên chụp ảnh.

SẼ CƯỠNG CHẾ THI HÀNH ÁN

Bà Chính cho rằng trên phần đất tranh chấp có hai ngôi mộ của gia đình bà, trong đó có ngôi mộ liệt sĩ Lâm Văn Nhiều, đồng thời trên đất tranh chấp có cất hai căn nhà tạm, một nhà vệ sinh tạm để ở trông coi đất và thờ cúng liệt sĩ. Nguồn gốc các ngôi mộ là do năm 1996, bà đưa hài cốt của ông nội bà là ông Lâm Văn Sang và hài cốt liệt sĩ Lâm Văn Nhiều từ nơi khác về an táng tại phần đất tranh chấp.

Tuy nhiên, theo hồ sơ liệt sĩ Lâm Văn Nhiều và tại Công văn số 778/LĐTBXH-NCC, ngày 17-4-2020 của Sở Lao động - Thương binh và Xã hội trả lời cho TAND tỉnh xác định liệt sĩ Lâm Văn Nhiều còn có tên gọi khác là Lâm Văn Đức, hy sinh ngày 20-11-1969 tại kênh Xẻo Đước (An Biên). Thi hài liệt sĩ đã được mai táng tại xã Đông Yên (An Biên). Năm 1988, thi hài được quy tập và mai táng tại Nghĩa trang Liệt sĩ huyện An Biên đến nay. Không có tài liệu, chứng cứ nào thể hiện hài cốt của liệt sĩ Lâm Văn Nhiều ở nơi khác. Bà Chính cũng không cung cấp được địa chỉ cụ thể nơi chôn cất liệt sĩ Lâm Văn Nhiều và ông Lâm Văn Sang tại Tri Tôn (không biết rõ là thuộc tỉnh Kiên Giang hay An Giang); không cơ quan nhà nước có thẩm quyền nào biết và tham gia việc di dời hài cốt liệt sĩ tại Tri Tôn về an táng tại gia đình. Từ đó cho thấy lời của bà Chính cho rằng mộ liệt sĩ Lâm Văn Nhiều đang được mai táng trên phần đất tranh chấp là không có cơ sở.

Qua hồ sơ giải quyết tranh chấp đất đai giữa bà Chính với ông Huỳnh Văn Mang (đã mất), ngụ TP. Phú Quốc do Sở Tài nguyên và Môi trường cung cấp, biên bản bàn giao đo đạc, cắm mốc ranh giới đất giữa bà Chính và ông Mang vào ngày 6-5-2004 không thể hiện trên phần đất tranh chấp có hai ngôi mộ và hai căn nhà tạm, nhà vệ sinh nêu trên.

Đại diện hợp pháp của Công ty Cổ phần Chế biến thủy hải sản Liên Thành và bà Liên khẳng định quá trình quản lý, sử dụng đất không có hai ngôi mộ, nhà tạm và nhà vệ sinh như bà Chính trình bày. Tại hai biên bản xem xét thẩm định tại chỗ ngày 19-4-2016 và ngày 23-6-2016 của TAND huyện Phú Quốc đều không thể hiện trên đất có hai ngôi mộ, hai nhà tạm, một nhà vệ sinh.

Từ đó đủ cơ sở xác định hai ngôi mộ, hai nhà tạm, một nhà vệ sinh chỉ được hình thành sau ngày xem xét thẩm định tại chỗ của TAND huyện Phú Quốc. Theo TAND tỉnh, từ những cơ sở trên có đủ cơ sở chứng minh bà Chính không có quá trình quản lý, sử dụng phần đất tranh chấp 11.420,9m2 từ năm 1996. Bà Chính không chứng minh được có nguồn gốc hợp pháp và có quá trình sử dụng diện tích đất tranh chấp nêu trên.

Đồng chí Nguyễn Văn Vũ - Cục trưởng Cục THADS tỉnh cho biết vụ việc tranh chấp đất của bà Chính và bà Liên đã rõ ràng, bản án phúc thẩm đã có hiệu lực. Vì vậy, Cục THADS tỉnh đã đến tận nhà vận động để bà Chính tự nguyện thi hành án. Tuy nhiên, bà Chính và gia đình không đồng ý và có thái độ thách thức cơ quan chức năng.

Thời gian tới, Cục THADS tỉnh sẽ có kế hoạch cưỡng chế thi hành án đối với bà Chính theo bản án phúc thẩm của TAND Cấp cao tại TP. Hồ Chí Minh. Riêng đối với hai ngôi mộ được cho là giả, cơ quan chức năng đang vận động bà Chính tự di dời; đồng thời vận động phía anh Dũng cho yên vị hai ngôi mộ tại vị trí hiện hữu, chờ khi nào bà Chính có điều kiện sẽ tự di dời.

Theo Cục THADS tỉnh, hiện trên địa bàn một số địa phương có trường hợp dùng các biện pháp khác nhau để ngăn cản lực lượng chức năng thi hành án, trong đó có việc chôn cất mộ trên đất tranh chấp dù sự việc đã được các cơ quan có thẩm quyền giải quyết thỏa đáng.

Những vấn đề thi hành án liên quan đến mộ phần rất nhạy cảm và phức tạp, vì vậy Cục THADS tỉnh luôn tạo điều kiện để người dân tự thi hành án. Trong trường hợp của bà Chính, hai ngôi mộ, trong đó có một ngôi mộ mà bà cho rằng đó là mộ liệt sĩ đã được cơ quan có thẩm quyền khẳng định là không đúng, đã đặt ra nghi vấn chính người dân tạo dựng mộ giả để đối phó với lực lượng chức năng. Tuy nhiên, bản án của tòa tuyên đã có hiệu lực thì cần phải chấp hành nghiêm.

Bài và ảnh: CÔNG NINH